á skólagöngu sinni eru í mun meiri hættu en aðrir piltar
að hafna á glæpastíg síðar á ævinni, misnota áfengi og
í að lenda í öðru álíka. Við 24 ára aldur var til dæmis
fjórum sinnum algengara að fyrrverandi gerendur hefðu
þrisvar til fjórum sinnum verið dæmdir fyrir endurtekið
alvarlegt glæpsamlegt athæfi en piltar sem ekki höfðu
verið gerendur í skóla. Með framtíð barns þíns í huga
er nauðsynlegt að rjúfa það hegðunarmynstur ef barnið
leggur aðra í einelti. Ekki bara að hjálpa þolandanum.
Hvað getum við gert sem foreldrar?
Ef grunur leikur á eða augljóst er að barnið þitt verður
fyrir einelti skólafélaga og skólinn hefur ekki þegar látið
foreldra vita, er mikilvægt að hafa sem fyrst samband við
umsjónarkennarann. Ef skólinn er í Olweusaráætluninni
gegn einelti fylgir skólinn ákveðnum vinnureglum. Allir
skólar eiga að vinna markvisst og skipulega. Kynntu þér
vinnubrögðin í þínum skóla.
Þolandi eineltis þarf góða vernd!
Tryggja verður þolanda eineltis fullkomna vernd þegar
farið er að taka á eineltinu. Málinu verður að fylgja vel
eftir og allt þar til hætta á nýju (endurteknu) eineltismáli
er ekki til staðar. Þolandinn verður að geta treyst því að
þeir fullorðnu bæði vilji og geti veitt þá aðstoð sem þörf
er fyrir.
Fylgstu með barninu þínu
• Reyndu að aðstoða barnið við að efla sjálfsálitið
með því t.d. að draga fram hæfileika eða jákvæða
eiginleika.
• Aðstoðaðu barnið svo að það komist í samband við
aðra jafnaldra, t.d. í íþróttum, skák, tónlist eða öðru
tómstundastarfi. Þó að áhugi sé jafnvel takmarkaður
getur líkamleg þjálfun orðið til þess að barnið „sendi
umhverfi sínu önnur skilaboð“ en hingað til.
• Hvettu barnið til að hafa samband við rólegan og
viðkunnanlegan bekkjarfélaga eða nemanda í öðrum
bekk (og jafnvel að bjóða honum/henni heim). Félags
lega einangruð börn eiga oft í erfiðleikum þegar þau
reyna að mynda ný tengsl.
• Ofverndið ekki barnið. Fylgstu engu að síður vel með
svo lítið beri á og taktu undir það jákvæða.
Nánari upplýsingar er að fá t.d. í foreldrabæklingi
Olweusaráætlunarinnar og hjá framkvæmdastjóra
verkefnisins á Íslandi. Heimasíða:
sími 894 2098.
Ráðleggingar til foreldra. Höfundur texta:
Olweusaráætlunin gegn einelti - Þorlákur H. Helgason
Meðhlaupari
/
handlangari
Stuðningsaðili
/
óvirkur gerandi
Óvirkur stuðningsaðili
/
hugsanlegur gerandi
Hlutlaus áhorfandi
Hugsanlegur verndari
Er virkur þátttakandi en
á ekki frumkvæði
Styður eineltið en er ekki virkur
þátttakandi
Er samþykkur eineltinu en styður
það ekki sýnilega
Sér hvað gerist en
skiptir sér ekki af
Er á móti eineltinu og finnst
hún/hann ætti að hjálpa
– en gerir það ekki
Eineltishringurinn
Viðbragðsmynstur í eineltisaðstæðum
Gerandi
Verndari
Á sjálfur frumkvæði að eineltinu
og tekur þátt
Er á móti eineltinu og
hjálpar eða reynir að
hjálpa þolanda
Þolandi
Einelti_plakat 20.2.2004 14:16 Page 1
Börn eru hreinskilin. Því er upplagt að skoða eineltishringinn með barninu. Hvar er barnið
á hringnum? Hvernig hjálpar þú barninu að taka afstöðu gegn einelti? Hvernig sköpum við
aðstæður í skólanum svo að börnum líði vel?
19